Houtaantastende insecten

Soorten houtkevers

Vaak krijgen de verschillende soorten meerdere benamingen 'houtworm', 'memel', 'olm', 'kleine houtworm' of 'zachte houtwormkever'.

Het is daarom belangrijk dat een expert in houtkevers langskomt en het soort determineert. Dit kan een invloed hebben op behandelingstraject. De meest voorkomende houtaantastende insecten in Nederland zijn:

• Gewone houtwormkever (Anobium punctatum)
• Boktor (Hylotrupes baljajus)
• Spinthoutkever (Lyctus brunneus)
• Heipaalkever (Nacerdes melanura L.)
• Zachte houtwormkever (Ernobius mollis L)
• Bonte knaagkever (Xestobium rufovillosum)

Minimale en maximale duur levenscyclus van de houtkevers

• Houtworm: min. 2 jaar en max. 5 jaar
• Huisboktor: min. 3 jaar en max. 7 jaar
• Spinthoukever: min. 1 jaar en max. 2 jaar
• Bonte knaagkever: min. 3 jaar en max. 5 jaar.

Dit zijn gemiddelden, er zijn situaties waarbij de boktor tot wel 11 jaar in het hout als larve leeft. Dit is afhankelijk van de omgevingstemperatuur, de kever en het hout.

Andere houtaantasters

Er zijn nog vier andere organismen die hout kunnen aantasten. Dit zijn: Schimmels & Zwammen (Vocht), Weekdieren (bijvoorbeeld de paalworm), Kreeftachtigen (bijvoorbeeld gribbel) en Bacteriën.

Sommige insecten leggen hun eitjes in hout en voeden zich hiermee. Het is belangrijk om de eerste tekenen van deze insecten te herkennen, zo voorkomt u een grote plaag.

Waar kunnen houtinsecten gevonden worden?

Houtkevers worden teruggevonden in allerlei soorten hout, zowel hardhout (loofhout) als zachthout (naaldhout) of geperst hout. Dit hoeft niet altijd een probleem te zijn maar in het geval van bouwkundige constructies, kunstwerken of meubelen wel:

Wij zien houtaantasting in:

• Woonboerderijen, oude woningen (bv. jaren 30') of (woon)molens
• Boten
• Ondervloeren, parket of laminaat
• Op zolder of in een houten dakconstructie
• Kozijnen, trappen en houten plafonds of sierbalken
• Kruipruimtes
• Kerken en kerkmeubelen
• Houten tafels of stoelen, antieke kasten, houten kunstobjecten of een houten schutting in de tuin
• Caravans
• Besmet haardhout

Welke types hout worden vaak aangetast?

Houtsoorten zijn te onderscheiden in drie verschillende categorieën: loofhout (hardhout), naaldhout (zachthout) en geperst hout. In alle soorten hout kunnen houtaantastende insecten leven.

Het verschil tussen hardhout en zachthout is te herleiden naar de zaden van de boom waar ze vandaan komen en hoe deze boom zich voortplant.

• Hardhout is afkomstig van loofbomen zoals de eik, beuk en esdoorn. Deze bomen groeien over het algemeen zeer langzaam waardoor er een hoge dichtheid ontstaat en het zeer compact wordt. Hardhout is het duurzaamste hout. Dit wordt onder andere gebruikt in meubilair, vloeren, boten en constructies.
• Zachthout is een naaktzadige houtsoort die afkomstig is van naaldbomen (naaldhout). De snelheid waarmee deze bomen groeien is vrij hoog. Hierdoor ontstaat er een mindere dichtheid dan bij hardhout. Ook zijn er verschillen te zien in de compactheid van het hout. Dit maakt het makkelijker voor houtinsecten om boorgangen te maken. Het zachthout is minder compact en minder geschikt om mee te bouwen. Hierdoor wordt het veelal gebruikt in vloeren, deuren, schuttingen en tuinhuisjes.

Komt houtworm in mangohout voor?

Mangohout wordt massaal geïmporteerd vanuit Afrika. Het is uitermate geschikt voor het vervaardigen van meubels. Mangohout behoort tot het hardhout.

In wat voor geperst hout komen houtkevers voor?

Er zijn verschillende soorten geperst hout waarin houtinsecten leven: MDF, Spaanplaat, OSB, Hardboard en Zachtboard. Het is dus bv. mogelijk om houtworm in een nieuwbouw of nieuw hout aan te treffen als reeds besmet geperst hout gebruikt werd in de bouw of in de fabriek.

Is houtworm in haardhout een probleem?

Houtworm in haardhout is niet direct een nadeel. Het haardhout wordt aan de binnenzijde aangetast en zal iets korter branden. Wel is het mogelijk dat er kruisbesmetting plaatsvindt met constructie delen. Het is dus aan te raden om haardhout altijd buiten op te slaan. Zo is het risico op kruisbesmetting het laagst.

Welke schade veroorzaken houtkevers?

Houtinsecten in uw gebouw of huis kunnen voor heel wat schade zorgen. De insecten voeden zich met de cellulose in het hout en verpulveren zo de houtconstructie of het houtobject.

Het is vooral de 'larve' of 'worm' die de feitelijke schade aanricht door het eten of graven van boorgangen, waardoor er verzwakkingen in het hout ontstaan.

Wat zijn de gevolgen van het niet bestrijden van houtkevers?

Houtaantastende insecten stoppen niet vanzelf. De schade en kosten door de houtaantasters nemen alleen maar toe. Een balk die nu licht aangetast is en door een begassingsbehandeling gered kan worden (hoeft niet vervangen te worden), kan over een tijd wellicht zo zijn aangetast dat deze alsnog vervangen of gerepareerd moet worden.

Bij een bereikbare balk is dit wellicht nog te overzien, maar bij hout op onbereikbare plaatsen wordt dit een grote kostenpost en overlast.

Uiteindelijk zal door schade in de constructiedelen de sterkte zo afnemen dat er verzakkingen en breuken zullen ontstaan. Dit kan leiden tot lekkage, brand en vals alarm. Door instortingsgevaar kan een huis zelfs door de gemeente onbewoonbaar verklaard worden. Een werkplek kan zo onveilig worden dat hier niet meer gewerkt mag worden.